De landbouw moet ingrijpend verduurzamen om de groeiende wereldbevolking te voeden en tegelijkertijd de klimaatverandering in elk geval niet te verergeren. Welke oplossingen hebben de belangrijkste spelers — boeren, bedrijven en politici — voor ons in petto? Een reportage uit Brussel, voor even het centrum van de agrarische (lobby)wereld.
Brussel, een warme dag eind maart. Zo’n twintig actievoerders, sommigen gehuld in witte overalls, anderen met de gezichten verscholen achter gasmaskers, liggen roerloos op de grond voor de ingang van een grote conferentiezaal. Ze houden zich dood.
In het gebouw zal even later een conferentie beginnen over de toekomst van de landbouw. De bijeenkomst brengt talrijke activisten op de been, met meterslange spandoeken waarop slogans staan als ‘Welcome to lobbyland’ en het minder vriendelijke ‘Syngenta kills’. Ook de ‘dode’ activisten op de grond hebben het gemunt op Syngenta: zij moeten de slachtoffers verbeelden van dit bedrijf, een van ’s werelds grootste spelers in de markt voor landbouwzaden en agrochemie. Syngenta sponsort deze conferentie over de toekomst van de landbouw.
De bezoekers moeten wat ongemakkelijk over de roerloze lichamen heenstappen. Eén actievoerder in imkerpak staat tussen de lichamen en richt zich door een megafoon spottend tot de rij met wachtenden: ‘Bent u een boer, meneer? En u, mevrouw? Bent u een boerin?’ Hij wacht niet op antwoorden en roept door de megafoon dat de agrobusiness dood en verderf zaait. ‘Dit mag niet onze toekomst worden. Syngenta kills!’
‘Bent u een boer, meneer? En u, mevrouw? Bent u een boerin?’
Lobbyparadijs
Buiten mag de sfeer dan grimmig zijn, binnen bij het Forum for the Future of Agriculture is daar niets van te merken. De conferentie prijst zichzelf aan als plaats om te praten over de grote thema’s die spelen in de landbouw — zaken die landsgrenzen overstijgen, zoals honger, klimaatverandering, handel en gezondheid. Aan de conferentie nemen politici, ambtenaren, ngo’s, multinationals, een heel scala aan agrarische organisaties en andere belangstellenden van over de hele wereld deel. Een lobbyparadijs, vol mannen in pak, gratis sleutelhangers, glimmende brochures en koekjes. Volgens de organisatie trekt deze tiende editie van de eendaagse conferentie ruim 1700 bezoekers.
Follow the Money ging naar de landbouwconferentie om te weten te komen hoe al deze invloedrijke personen en organisaties de toekomst van de landbouw voor zich zien. Het is tijd voor oplossingen, zo luidt het motto van de conferentie, maar wat houden die oplossingen om tot duurzame landbouw te komen dan precies in? Zes opvallende sprekers komen daarover aan het woord; een Nobelprijswinnaar, een multinational, een politicus, een Nederlandse techno-boer, een ecoloog en een Braziliaanse eco-boer