Exclusief bij Follow the Money: het verhaal van de Italiaanse econoom Jeronim Capaldo. Over zijn kritische studie naar de effecten van vrijhandelsverdrag TTIP, over zijn ambitie, de lof, de hoon, de verwijten en hoe hij de paria werd van de gevestigde economische orde.
Betoverend en hoopvol, dat waren de woorden die president Barack Obama in februari 2013 uitsprak bij zijn jaarlijkse State of the Union. Hij zei: ‘De wereld van vandaag biedt niet alleen gevaren, niet alleen bedreigingen — ze biedt ook kansen.’
Kansen voor het bevorderen van de wereldhandel, zo verduidelijkte de president: ‘Vanavond kondig ik aan dat we gesprekken starten met de Europese Unie over een uitgebreid trans-Atlantisch vrijhandels- en investeringsverdrag, omdat eerlijke en vrije handel over de Atlantische Oceaan miljoenen goedbetaalde Amerikaanse banen oplevert.’ Na die woorden volgde er applaus. Het vrijhandelsverdrag TTIP was geboren.
In de maanden die volgden, namen weinigen de moeite zich serieus in het nieuwe handelsverdrag te verdiepen. Waarom zouden ze ook? TTIP zou economische groei opleveren en zorgen voor meer banen in Europa en de VS, dat was zonneklaar. De Europese aankondiging van TTIP liet er ook geen twijfel over bestaan: ‘Recente schattingen laten zien dat een verstrekkende en ambitieuze overeenkomst tussen de EU en de VS algemene jaarlijkse voordelen zou kunnen opleveren ter waarde van een 0,5 procent stijging van het bbp in de EU en een 0,4 procent stijging van het bbp in de VS tegen 2027.’
Capaldo’s werk was het eerste economische rapport waarin TTIP niet als positief werd afgeschilderd
Een van de vele mensen die de woorden van Obama hoorden — en ze overigens alweer snel vergat — was de in de buurt van Boston wonende en werkende Italiaanse econoom Jeronim Capaldo. Op dat moment was hij nog zo goed als onbekend in de wereld van de economische wetenschap. Maar daar zou spoedig verandering in komen. Anderhalf jaar later, in oktober 2014, publiceerde Capaldo een uitzonderlijk kritische studie over de effecten van TTIP. Anders dan de officiële onderzoeken van de Europese Commissie en de Nederlandse regering, voorspelde Capaldo’s onderzoek volstrekt geen economische voordelen en banengroei dankzij TTIP. Voor het eerst was er een economisch rapport waarin TTIP niet als positief werd afgeschilderd.
Dat bleef niet onopgemerkt.
Capaldo’s rapport werd het middelpunt van een felle ideeënstrijd. De tegenstanders van TTIP hesen de Italiaanse econoom op het schild, maar de gevestigde economische wetenschap, de politiek en de media waren allerminst gediend van zijn afwijkende conclusies. ‘Hooliganisme’ werd hem verweten, zijn werk werd ‘belachelijk’ genoemd en er werd gesuggereerd dat zijn uitkomsten waren ‘gefabriceerd’. In het najaar van 2015, een jaar na publicatie van zijn geruchtmakende rapport, trok Capaldo zich moegestreden terug uit het TTIP-debat. ‘Ik probeer het allemaal achter me te laten,’ verzuchtte hij toen.
Follow the Money reisde af naar het Zwitserse Genève voor een exclusief interview met Jeronim Capaldo. Voor deze ene keer vertelt hij het hele verhaal: over zijn onderzoek, zijn ambitie, de lof en de verwijten.
MITCHELL VAN DE KLUNDERT /// JOURNALIST 