Nederland speelt een centrale rol bij ‘trade misinvoicing,’ een boekhoudkundige truc waarmee jarenlang miljarden euro’s aan grondstoffen verdwenen uit ontwikkelingslanden. Dit schrijft de VN in een deze zomer verschenen rapport. Handelaren en bankiers noemen de beschuldigingen absurd. ‘Wij werken volgens het boekje.’
Jarenlang ongestoord voor tientallen miljarden euro’s frauderen in de internationale grondstoffenhandel, kan dat? Ja, oppert het handelsorgaan van de Verenigde Naties (VN), UNCTAD, in een rapport dat deze zomer verscheen. Miljarden euro’s aan koper, goud, olie, cacao en ijzererts zouden door een boekhoudkundige truc al zijn verdwenen uit ontwikkelingslanden — landen die de belastinginkomsten van de export juist hard nodig hebben.
De goudexport van Zuid-Afrika spant de kroon in het onderzoek: maar liefst 67 procent van de exportwaarde van goud zou zijn verdampt. Waar de grondstoffen precies zijn gebleven is nog onduidelijk, net als de identiteit van degenen die van de fraude zouden hebben geprofiteerd. ‘Raadselachtig,’ noemt auteur Léonce Ndikumana zijn onderzoeksresultaten, waarin een speciale rol is weggelegd voor Nederland. ‘Het lijkt erop dat primaire grondstoffen die naar Nederland worden geëxporteerd nooit in de haven aankomen,’ schrijft de Amerikaanse professor economie aan Amherst University.